رابطه مصرف رسانه‌ای و «توجه به منافع ملی» با شهروندی محیط‌زیستی ساکنان 18 سال به بالای شهر شیراز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جامعه‌شناسی، بخش جامعه‌شناسی و برنامه ریزی اجتماعی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

2 دانش آموخته دکترای جامعه شناسی دانشگاه شیراز و دبیر جامعه شناسی آموزش و پرورش استان فارس

10.22034/rcc.2023.2011227.1072

چکیده

انسان از دیرباز با محیط زیست خود تعامل مداوم و پایدار داشته است. پس از انقلاب‌های علمی و صنعتی یا همان دوران مدرن، انسان با اعتقاد به توسعه و پیشرفت تکنولوژی به‌عنوان عاملی مهم برای دست یافتن به خوشبختی و رفاه، سعی بر تسلط و کنترل بر طبیعت نمود. محیط زیست شهری بر احساس، زندگی و کار بشر اثر گذاشته و از آن تأثیر می‌پذیرد و به دلیل درگیری تمام انسان‌ها‌ با محیط زیست اگر این اثرپذیری مخرب باشد، معضلات محیط زیستی به وجود می‌آید. هدف از انجام این پژوهش، بررسی شهروندی محیط زیستی ساکنان 18 سال به بالای شهر شیراز و ارتباط آن با متغیرهای میزان مصرف رسانه‌ای و سن بود. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه ساختمند بود. نمونه مورد مطالعه، 1045 نفر از ساکنان شهر شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی از نوع خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای ارزیابی اعتبار پرسشنامه از تحلیل عاملی و برای تعیین پایایی آن، از هماهنگی درونی ابزار به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد شهروندی محیط زیستی با توجه به میزان استفاده از رادیو و تلویزیون داخلی، روزنامه و کتاب و شبکه‌های اجتماعی اینترنتی (با جهت مثبت) و با توجه به استفاده از برنامه ماهواره (با جهت منفی) تفاوت معناداری داشت ولی با توجه به استفاده از برنامه رادیوهای فارسی‌زبان خارج از کشور، تفاوت معناداری نداشت. پاسخگویانی که بیشتر از برنامه‌های رادیو و تلویزیون داخلی استفاده می‌کنند و بیشتر کتاب و روزنامه‌ مطالعه می‌کنند، و همچنین پاسخگویانی که در حد متوسط از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی استفاده می‌کنند، از شهروندی محیط زیستی بالایی برخوردارند. بین متغیر وابسته و سن ارتباط مثبت و معناداری وجود داشت. تحلیل رگرسیونی نشان داد متغیرهای مستقل مورد بررسی توانستند 8/11 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند. نتیجه اینکه رسانه‌ها در زمانه کنونی نقش مهمی در وضعیت شهروندی به‌ویژه شهروندی محیط زیستی برخوردارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 19 شهریور 1402
  • تاریخ بازنگری: 12 مهر 1402
  • تاریخ پذیرش: 03 دی 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار