تحلیل محتوا برنامه های آموزشی رادیو سلامت با تکیه بر مدل تغییر رفتار مخاطبان

نویسندگان

1 استادیار گروه رادیو دانشگاه صدا وسیما

2 دانشجو دکترا

10.22034/rcc.2023.1988630.1055

چکیده

یکی از مهم‌ترین عوامل بهبود کیفیت زندگی در جامعه، بهبود سطح سلامت افراد است ورسانه ها با توجه به کارکرد آموزشی که برای آنها مطرح شده است می توانند به شیوه های مختلف از جمله تکنیکهای متقاعد سازی مخاطب به این مهم کمک کنند.با توجه به فعالیت شبکه رادیویی سلامت این پژوهش بر آن است که دریابد برنامه های اموزشی آن در این امر چگونه عمل کرده اند .از این رو پژوهش حاضر با تحلیل محتوا کیفی7 برنامه‌ آموزشی رادیو سلامت در پاییز 1401 سعی کرده‌است تاچگونگی طراحی پیام بر مبنای مدل " تغییر رفتار مخاطبان " را بررسی کند. در این مدل ابتدا با بهره گیری از سه عامل "انگیزه"، "توانایی" و "محرک "تغییر رفتار مخاطبان را در دو بعد" نوع رفتار" و "استمرار رفتار "بسط داده و در قالب ماتریس 15 بخشی «تغییر رفتار»بررسی نموده است. در این پژوهش از بخش‌های این ماتریس به عنوان مقوله‌های تحلیل محتواکیفی استفاده شده و پیام‌های آموزشی ارائه شده در برنامه‌ها پس استخراج و کدگزاری باز، در مقوله‌ها دسته بندی شده است. نهایتا با تکمیل کدگزاری، چگونگی طراحی پیام‌های آموزش و ارتقا سلامت در این برنامه‌ها حاصل شد و در نتیجه نشان داد که به نظر می‌رسد برنامه شنیده شده با فرض انجام رفتار توسط شنوندگان سعی دارند وضعیت سلامتی آن‌ها را توجه به رفتارهای کنونی آن‌ها بهبود دهند و کمتر توصیه به انجام یک رفتار جدید داشته باشند. یعنی برنامه‌ها تلاشی برای آگاه سازی مردم از رفتارهای جدید نمی‌کند و یا توصیه‌ای برای کاهش یا ترک رفتارهای غلط نداردکلمات کلیدی: رادیو سلامت، آموزش بهداشت، تغییر رفتار، مخاطب شناسی، تحلیل محتوا کیفی

کلیدواژه‌ها

موضوعات